Waarom is de mening van anderen zo belangrijk?
(Terwijl het vaak ten koste gaat van onze gezondheid)
De mening van anderen speelt een grote rol in ons dagelijks leven. Of het nu gaat om familie, vrienden, collega’s of – tegenwoordig – zelfs vreemden op sociale media: we hechten vaak veel waarde aan wat anderen van ons denken.
We meten onze eigenwaarde af aan hoe anderen met ons omgaan. Het voelt fijn om gewaardeerd te worden. Ik merkte dat ik die waardering vooral kreeg wanneer ik me voor anderen inzette: als ik hielp, regelde, luisterde, troostte. Zolang de ander blij was, was het goed. Mijn eigen wensen stelde ik uit. Maar die houding heeft een keerzijde: je kunt niet aan ieders verwachtingen blijven voldoen én trouw blijven aan jezelf. Uiteindelijk verlies je het belangrijkste wat er is – jezelf.
Wanneer je dat niet op tijd beseft, krijg je waarschuwingen. Eerst zachtjes, later harder. Bij mij kwam dat in de vorm van twee burn-outs. De eerste leek ik te boven te komen, maar eigenlijk had ik slechts mijn batterij iets opgeladen. Niet lang daarna diende de volgende zich alweer aan.
Ik wist niet wat er met me aan de hand was, alleen dat ik bij het zien van een stapel wasgoed de moed al verloor. Zelfs kleine taken voelden zwaar. Mijn dochter in haar fietsstoeltje tillen lukte niet meer. Autorijden ook niet. Mensen om me heen vonden me lui, en dus ging ik nóg harder mijn best doen – precies wat mijn lichaam me probeerde te laten stoppen. Totdat het echt niet meer ging.
Alleen mijn kinderen hielden me overeind. Zij waren mijn houvast. Maar diep vanbinnen wilde ik het liefst verdwijnen. Toch klom ik, stap voor stap, weer uit dat dal.
Men spreekt weleens van de Dark Night of the Soul. Terugkijkend heb ik er meerdere gehad. Steeds dacht ik: ik red dit wel, en ging op dezelfde voet verder – met nog meer wilskracht om te bewijzen dat ik niet klein te krijgen was.
En precies daarin zat het probleem: ik bleef me bewijzen. Aan de buitenwereld, aan mijn eigen strenge stem. Het universum, mijn lichaam, mijn hogere zelf – ze hadden me al vaker gewaarschuwd. Maar ik luisterde naar de verkeerde stemmen: die van anderen, die mijn overtuiging versterkten dat ik niet goed genoeg was. Geen goede moeder, vrouw, vriendin, collega. Dus deed ik nog harder mijn best om waardering te verdienen. Maar gelukkig was ik niet.
Tot die hamer opnieuw viel, harder dan ooit. Want je kunt niet blijven geven uit een lege kop. Ik was op. Ieder restje energie verdwenen. Toch vocht ik door, voor mijn kinderen. Maar als je onder nul zit, is de weg terug lang en confronterend.
Ik heb op de harde manier geleerd dat echte waardering niet van buiten komt. Ze moet uit jezelf komen. Wanneer jij anderen leert dat hun behoeften belangrijker zijn dan die van jou, zullen ze je ook zo behandelen. En dat wilde ik mijn kinderen niet meegeven.
Mensen fungeren als spiegels. Ze laten jou zien hoe jij over jezelf denkt, gewoon door hoe ze met je omgaan. Ik rende van hot naar her om overal goed in te zijn, aan ieders verwachtingen te voldoen, in de hoop waardering te verdienen. Mijn lat lag onmenselijk hoog. Mijn psycholoog zei ooit: “Jij was zeker die vrouw met de grote S op haar borst in de wachtkamer.” Die grap raakte de kern van mijn probleem.
Uiteindelijk hoeven we maar één ding: onszelf zijn.
Wat een ander daarvan vindt, is niet ons probleem – dat is van hen.
Ik ben dankbaar voor alle mensen die op mijn pad kwamen. Sommigen kort, anderen langer. Ieder van hen heeft me iets geleerd. Door op die manier naar ervaringen te kijken, kun je ook de moeilijke loslaten – inclusief de mensen die erbij hoorden. Dankbaar zijn betekent niet dat je ze in je leven moet houden. Hun rol was om je iets te laten zien over jezelf. En als dat inzicht er is, blijft over wat echt past: mensen die van je houden om wie je bént, niet om wat je doet.
